TIBOR SEKELJ

Tibor Sekelj est né en Autriche-Hongrie en 1912. Il a étudié le droit et a travaillé comme géographe et comme journaliste et écrivain. Il est mort en 1988.
Il parlait diverses langues dont l’espéranto.
En 2012, on va fêter le centenaire de sa naissance.


Extrait de « Ghambo Rafiki, la caravane de l’amitié à travers l’Afrique », récit de l’expédition faite du nord au sud de l’Afrique en 1962. Pages 8 et 9. Original en espéranto ci-dessous.
Dans cet ouvrage, je souligne le fait que Sekelj présente toujours par son nom toute personne avec laquelle il a un contact sur sol africain, même un petit berger pauvre et illettré.

"L’expédition à travers l’Afrique répond à un des besoins impératifs de notre époque.
Si nous croyons que quelqu’un peut avoir besoin de notre amitié, c’est sans aucun doute l’Afrique. Les populations de ce continent, jusqu’à présent négligées et exploitées, ont créé et sont en train de créer leurs Etats indépendants. Il s’agit d’une indépendance politique. Mais elle n’est pas tout. Il ne suffit pas de créer des contacts au niveau des hommes d’Etat. Des contacts intimes et de l’amitié entre les êtres humains d’Afrique et les humains des autres continents, qui pourraient les considérer comme des hommes, ces contacts sont nécessaires à l’heure actuelle plus que le pain quotidien.
Notre expédition a l’intention d’y contribuer un peu.

Ces dernières années, l’Afrique est devenue le centre du monde. Pourtant, que sait le citoyen moyen au sujet de ce continent ? Les connaissances au sujet des cultures africaines se limitent encore au perpétuel récit des plaisanteries sur les cannibales, mais peu de gens savent que, sur ce continent, à certaines époques, avant l’arrivée des Blancs, on voyait s’épanouir des empires et des royaumes avec des centres culturels hautement évolués, avec une organisation sociale très bonne et un excellent ordre social.
Y a-t-il beaucoup de gens qui savent que dans la ville de Tombouctou, sur le fleuve Niger, déjà au XIVe siècle, l’université était considérée comme de très haut niveau ? Que des scientifiques de tout le monde arabe s’y rendaient pour élargir leurs connaissances au contact des « docteurs nègres » ?
La majorité des Blancs n’ont jamais eu de contacts avec un Africain.
Plusieurs ont eu un tel contact, bref et impromptu ; d’autres n’ont même pas désiré avoir un tel contact. Pour cette raison, une majorité de Blancs ressentent un préjugé nébuleux, une inimitié indéfinissable pour les nègres en général. Ils ne voient pas dans le nègre un individu, un être humain, mais seulement un représentant de sa race.
J’ai souvent entendu des femmes dire : « Je n’ai pas de préjugés racistes. J’ai déjà dépassé depuis longtemps ce stade. Mais personnellement, je ne pourrais jamais avoir un ami Noir ou tomber amoureuse d’un Noir ».
Ces préjugés – oui, il s’agit bien de préjugés racistes, même si la personne qui les exprime n’en a pas conscience – concernent évidemment aussi les hommes dans d’autres aspects de la vie.
La cause de ces préjugés est la méconnaissance. Méconnaissance des individus, de leurs qualités propres et de leurs actions. Toutes les qualités potentielles de l’individu, par manque de connaissance, on les généralise par des caractéristiques raciales puisées dans des histoires fort rudimentaires, dans de maigres informations données par l’ennemi séculaire en constante lutte raciste contre les peuples africains.
Cette perspective commune à la majorité des Blancs ne peut être modifiée que par une information abondante au sujet des gens en tant qu’individus, au sujet des relations humaines des nègres. Par une information multiple et diverse au sujet de l’Afrique en tant que terre. Il faut largement informer sur les aspects superbes et moins beaux des paysages africains, sur l’humain qui loge sur ce continent, sur sa société et sa culture, sur ses joies et ses peines. Et surtout présenter l’Africain comme un être humain, comme un individu.

http://fr.wikipedia.org/wiki/Tibor_Sekelj

Tibor Sekelj naskiĝis en Aŭstrio-Hungario en la jaro 1912. Li studis juron kaj laboris kiel geografiisto, ĵurnalisto kaj verkisto. Li mortis en 1988.
Li parolis diversajn lingvojn, inter kiuj estis esperanto.
En la jaro 2012 estos eventoj pri li pro la centa datreveno de lia naskiĝo.

El « Ĝambo Rafiki, karavano de amikeco tra Afriko», rakonto pri la ekspedicio el la nordo al la sudo de Afriko en la jaro 1962. Paĝoj 8 kaj 9. Teksto originale verkita en esperanto.
Mi substrekas, ke en tiu ĉi libro Sekelj ĉiam prezentas per la nomo iun personon renkontitan sur afrika grundo, eĉ se temas pri malriĉa paŝtisto analfabeta.

« La ekspeicio tra Afriko respondas al unu el la nepraj bezonoj de nia epoko.
Se ni kredas, ke iu povus bezoni nian amikecon, tio nun estas sendube Afriko. La popoloj de tiu kontinento, ĝis nun neglektitaj kaj ekspluatitaj, kreis kaj kreadas siajn memstarajn ŝtatojn. Jen politika sendependeco. Sed ĝi ja ne estas ĉio. Ne sufiĉas starigo de kontaktoj sur nivelo de ŝtatistoj. Intimaj kontaktoj kaj amikiĝoj inter la simplaj homoj el Afriko kaj la homoj de aliaj kontinentoj, kiuj povus ilin konsideri homoj, estas necesaj hodiaŭ pli ol la ĉiutaga pano.
Nia ekspecidio intencas fari ion tiurilate.

Afriko dum la lastaj jaroj fariĝis centro de la mondo. Tamen , kiom scias iu meza homo pri tiu kontinento ? La kono de afrikaj kulturoj ankoraŭ limiĝas al rerakontado de la ŝercoj pri hommanĝado, sed malmultaj scias, ke sur tiu kontinento iam, antaŭ la alveno de blankuloj,floris imperioj kaj reĝlandoj kun alte evoluintaj kulturcentroj, kun eksterordinare bona organizo kaj socia ordo.
Ĉu multaj scias, ke en la urbo Timbuktu, ĉe la rivero Nigero jam en la 14-a jarcento la universitato estis tiel alte taksata, ke sciencistoj el la tuta araba mondo venadis tien por iom pli ellerni « de la negraj doktoroj » ?
La plejmulto de la blankuloj neniam havis kontakton kun Afrikano.
Multaj havis mallongan, hazardan kontakton, aliaj tian kontakton neniam eĉ deziris. Pro tio grandnombro de blankuloj sentas nebulan antaŭjuĝon, certan nedifineblan malŝaton al la negroj ĝenerale. Ili ne vidas en la negro individuon, homon, sed nur reprezentanton de lia raso.
Ofte mi audis de virino : « Mi ne havas rasajn antaŭjuĝojn. Mi delonge pasis tiun etapon. Sed mi persone neniam povus havi amikon negran , aŭ enamiĝi je negro ».
Tiuj ĉi antaŭjuĝoj – ĉar ili ja estas rasaj antaŭjuĝoj, eĉ se la parolanto ne konscias pri tio – koncernas kompreneble ankaŭ virojn en aliaj aspektoj de la vivo.
La kaŭzo de tiuj antaŭjuĝoj estas nekono. Nekono de individuoj, de individuaj ecoj kaj agoj. Ciujn eblajn ecojn de individuo, pro nekono, oni ĝeneraligas per rasaj karakterizoj ĉerpitaj el rakontoj tre unuflankaj, el malabundaj informoj donitaj de jarceta malamiko en konstanta rasa batalo kun la afrikaj popoloj.
Tiu ĉi starpunkto de la plejmulto de blankuloj povas esti ŝanĝita nur per abunda informado pri la homoj kiel individuoj, pri la homaj rilatoj de la negroj. Per multflanka informado pri Afriko kiel grundo. Pri la belaĵoj kaj malbelaĵoj de la pejzaĝo. Pri la homo, kiu loĝas sur tiu kontinento, pri lia socio kaj kulturo. Pri liaj ĝojoj kaj zorgoj. Kaj prezenti la Afrikanon kiel homon. Kiel individuon. »

http://eo.wikipedia.org/wiki/Tibor_Sekelj