mercredi 24 mars 2010

DEPENSES / ELSPEZOJ



Est-ce que l’humanité peut se permettre de rester dans la situation actuelle ?
Les Nations Unies l’ont compris et ont installé le 1er Janvier 2000 dans leur siège à New York, un panneau qui compare les dépenses militaires mondiales annuelles de 780 milliards de dollars à cette époque, aux budgets de l’ONU nécessaires au développement et à l’environnement :
- lutte contre l’illettrisme : 5 milliards
- accès à l’eau potable pour tout le monde : 19 milliards
- maintien démographique : 10,5 milliards
- lutte contre la malnutrition et la famine : 19 milliards
- réhabilitation des quartiers insalubres : 20 milliards
- ralentissement de l’érosion des sols : 24 milliards
- développement de nouvelles sources d’énergie : 50 milliards




Ĉu la homaro povas permesi al si resti en tia nuna situacio ?
Unuĝintaj Nacioj komprenis tion kaj metis en sia sidejo en Novjorko la unuan de januaro 2000 ŝildon, kiu komparas la elspezojn rilatantajn jare al militaj buĝetoj en la alteco de 780 miliardoj da dolaroj kun la buĝetoj de UN bezonataj por evoluo kaj medio :
Luktado kontraŭ malkapablo legi : 5 miliardoj
Aliro al trinkebla akvo por ĉiuj : 19 miliardoj
Loĝanta stabileco : 10,5 miliardoj
Luktado kontraŭ malsato kaj malsufiĉa nutrado : 19 miliardoj
Rekonstruado de malpuraj kvartaloj: 20 miliardoj
Bremsado de grunda erozio : 24 miliardoj
Evoluigo de novaj energifontoj: 50 miliardoj


xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Ceci est le stand de tir de mon village.
Chaque soldat suisse (service militaire obligatoire pour les hommes) doit accomplir ses tirs obligatoires chaque année en allant dans un tel stand pour tirer 24 cartouches.




Tio estas la pafejo de mia vilaĝo.
Ĉiu svisa soldato (deviga militservo por viroj) devas ĉiun jaron pafi per 24 kugloj en tia loko.

Dans un train suisse.
En svisa trajno.

mardi 23 mars 2010

ONU / UN mars 2010

Conseil des Droits de l’Homme, 13e session, 1er au 26 mars 2010

L’Association Universelle d’Espéranto (UEA) a l’aide de 5 personnes à Genève à l'ONU, dont moi (4 étaient présents et visibles sur la photo). Je n’ai pas pu siéger tout le mois de mars, j’ai siégé en tout 7 jours. Je trouve ce travail très intéressant.
Dans mes contacts avec des délégations africaines francophones, j’ai perçu que ces diplomates ne savent pas du tout l’anglais, ils se sentent donc discriminés. Cette constatation m’a suggéré le contenu de notre déclaration en relation avec les droits linguistiques pour soutenir l’idée de la diversité.
Nous devons livrer notre texte tôt le matin. Nous avons fièrement livré notre texte en français (c’est dans cette langue que je l’ai lu), en anglais, en espagnol, en russe et en arabe.
Le mardi 16 mars, j’ai fait cette déclaration. Les ONG ont droit à deux minutes….
J’ai entendu beaucoup d’échos positifs.
http://www.un.org/webcast/unhrc/archive.asp?go=100316


J’ai aussi biffé les séances pour aller prendre l’air au bord du lac….












Homrajta konsilio, 13a sesio, unuan ĝis 26an de marto 2010

Universala Esperanto Asocio (UEA) ĝuas la helpon de 5 personoj en Ĝenevo ĉe UN, mi enestas. (4 videblas sur la foto). Mi ne povis ĉeesti dum la tuta monato, nur dum entute 7 tagoj. Mi taksas tiun laboron tre interesa.
En miaj kontaktoj kun franclingvaj afrikaj delegacioj mi perceptis, ke tiuj diplomatoj tute ne regas la anglan lingvon, ili sentas sin diskrimiitaj. Tiu konstato sugestis al mi la enhavon de deklaro rilate al lingvaj rajtoj por subteni la ideon de diverseco.
Ni devas liveri nian tekston frue matene. Tre fiere ni liveris la tekston en la franca (de mi uzata parolante), angla, rusa, araba kaj hispana.
Marde la 16an de marto mi faris tiun deklaron. NROj rajtas paroli du minutojn….
Mi aŭdis multajn pozitivajn eĥojn.

Foje mi malĉeestis por flari freŝan aeron ĉe la lago…



MUSEE DU QUAI BRANLY


Le musée vu de la Tour Eiffel.
La muzeo vidita el la Eiffel-turo.

La Tour Eiffel vue du musée.
La Eiffel-turo vidita el la muzeo.



Ce musée est l’œuvre de l’architecte Jean Nouvel. C’est un bâtiment intéressant et remarquable. Il a été ouvert il y a deux ans.
Il contient de superbes collections sur diverses cultures du monde entier.
Dans la boutique, on peut acheter divers objets et livres. On peut acheter les livres d’Hubert Guézo du Bénin, avec lequel je collabore.
Ci-dessous, Hubert avec deux collaborateurs du Musée.
Tout en bas, Hubert et moi présentant son troisième livre.



Tiu ĉi muzeo estas verko de arkitekto Jean Nouvel. Temas pri interesa kaj rimarkinda konstruaĵo.
Ĝi malfermiĝis antaŭ du jaroj.
Ĝi entenas mirinde belajn kolektojn de diversaj kulturoj el la tuta mondo.
En la vendejo oni povas aĉeti diversajn objektojn kaj librojn. Oni povas aĉeti la librojn de Hubert Guézo el Benino, kun kiu mi kunlaboras.
Supre oni vidas Hubert kun du kunlaborantoj de la Muzeo.
Sube oni vidas Hubert kaj min prezentantajn lian trian libron.



PARIS / PARIZO







Quatre jours à Paris
Je suis allée à Paris pour écouter Korobeinikov. Etablie dans le quartier de la Bastille, j’ai regardé le programme de l’opéra et j’ai vu dans le programme DON CARLOS de Verdi. J’y suis allée et me suis régalée.
Il fallait une fois monter sur la Tour Eiffel, en vraie touriste !
Et ce dont je raffole : une promenade en bateau.
J’ai aussi revue une charmante étudiante parisienne dont j’ai fait la connaissance à Cotonou.


Kvar tagoj en Parizo
Mi iris al Parizo por aŭskulti Korobeinikov. Ĉar mi loĝas en la kvartalo Bastille, mi esploris la programon de la opero. Tie mi vidis la titolon DON CARLOS de VERDI. Mi iris kaj ege ĝuis la operon.
Tamen estas preskaŭ turisma devo : grimpi sur la Eiffel-turon.
Kaj tio, kion mi pleje ŝatas: ŝipveturado.
Mi ankaŭ revidis ravan parizan studentinon, kiun mi ekkonis en Kotonu.

ANDREI KOROBEINIKOV





ANDREJ KOROBEINIKOV

Andrej est un jeune pianiste russe de grand talent. Il est né en 1986, je le connais depuis qu’il a 16 ans, je l’ai rencontré plusieurs fois dans des congrès d’espéranto.
Je l’ai revu à Gstaad et il m’a dit qu’il jouait à Paris le 11 mars. J’ai donc décidé d’aller à Paris du 11 au 14 mars. Je l’ai entendu au Théâtre des Champs-Elysées jouer le concerto pour piano de Scriabine. Un moment de grande intensité. Il m’a signé un autographe sur son CD : A ma très chère Mireille, un merci du cœur et d’or. »



Andrej estas juna rusa pianisto tre talenta. Li naskiĝis en la jaro 1986, mi konas lin ekde kiam li estis 16jara, mi renkontis lin plurfoje dum esperanto-kongresoj.
Mi revidis lin en Gstaad; tie li diris al mi, ke li ludos en Parizo la 11an de marto. Do mi decidis iri al Parizo de la 11a ĝis la 14a de marto. Mi aŭskultis lin en teatro Les Champs-Elysées, li ludis pianokoncerton de Scriabine. Belega momento. Li subskribis KD-n por mi.

mardi 9 mars 2010

HIROSHIMA NAGASAKI






J’ai des contacts avec des espérantistes de Hiroshima, avec le professeur Okamoto et avec le Musée de la PAIX de cette ville. On m’a proposé une exposition faite de 30 affiches. Elle m’est parvenue par bateau il y a quelques semaines. J’essaie de trouver des lieux d’exposition pour ces documents.

Ils ont été tout d’abord exposés à Fribourg dans un collège. Ils sont actuellement au lycée de La Chaux-de-Fonds. Là, les lieux s’y prêtent particulièrement bien. Regardez plutôt.





En été, cette expo sera au Temple du Bas à Neuchâtel.



Cette statue est l'oeuvre d'un élève du lycée. Elle était dans un coin. Nous l'avons placée au milieu des affiches les plus violentes. Elle se voile les yeux....

Tiu statuo estas verko de lernanto de la gimnazio. Ĝi staris en angulo. Ni uzis Ĝin en la mezo de la perfortaj fotoj. Ĝi kaŝas siajn okulojn...



Mi havas kontaktojn kun geesperantistoj en Hiroshima, kun profesoro Okamoto kaj kun la Pacmuzeo de tiu urbo. La muzeo proponis al mi ekspozicion el 30 afiŝoj. Ĝi alvenis al mi per ŝipo antaŭ kelkaj semajnoj. Mi klopodas trovi taŭgajn lokojn por tiuj valoraj dokumentoj.

Unue ili estis montritaj en Fribourg en gimnazio. Ili estas nuntempe en la gimnazio de La Chaux-de-Fonds. Tie la loko estas aparte taŭga. Bonvolu rigardi.

Somere tiu ekspozicio estos en Temple du Bas en Neuchâtel.

lundi 8 mars 2010

FEMMES / VIRINOJ



SISTERS
A young wife sat on a sofa on a hot humid day,
drinking iced tea and visiting with her mother. As
they talked about life, about marriage, about the
responsibilities of life and the obligations of
adulthood, the mother clinked the ice cubes in her
glass thoughtfully and turned a clear, sober glance
upon her daughter..
'Don't forget your sisters,' she advised, swirling
the tea leaves to the bottom of her glass. 'They'll
be more important as you get older. No matter how
much you love your husband, no matter how much you
love the children you may have, you are still going
to need sisters. Remember to go places with them now
and then; do things with them...'
'Remember that 'sisters' means ALL the women...
your girlfriends, your daughters, and all your other
women relatives too.. 'You'll need other women. Women
always do.'
What a funny piece of advice!' the young woman
thought. Haven't I just gotten married?
Haven't I just joined the couple-world? I'm now a
married woman, for goodness sake! A grownup! Surely
my husband and the family we may start will be all I
need to make my life worthwhile!'
But she listened to her mother. She kept contact
with her sisters and made more women friends each
year. As the years tumbled by, one after another,
she gradually came to understand that her mother really
knew what she was talking about. As time and nature
work their changes and their mysteries upon a woman,
sisters are the mainstays of her life..
After more than 50 years of living in this world,
here is what I've learned:

THIS SAYS IT ALL:
Time passes.
Life happens.
Distance separates.
Children grow up.
Jobs come and go.
Love waxes and wanes.
Men don't do what they're supposed to do.
Hearts break.
Parents die.
Colleagues forget favors.
Careers end.

BUT.........
Sisters are there, no matter how much time and how
many miles are between you. A girl friend is never farther away than needing her can reach.
When you have to walk that lonesome valley and you
have to walk it by yourself, the 20 women in your life
will be on the valley's rim, cheering you on,
praying for you, pulling for you, intervening on
your behalf, and waiting with open arms at the
valley's end..
Sometimes, they will even break the rules and walk
beside you...Or come in and carry you out.
Girlfriends, daughters, granddaughters,
daughters-in-law, sisters, sisters-in-law, Mothers,
Grandmothers, aunties, nieces, cousins, and extended
family: all bless our life!
The world wouldn't be the same without women, and
neither would I.. When we began this adventure called
womanhood, we had no idea of the incredible joys or
sorrows that lay ahead. Nor did we know how much we
would need each other..
Every day, we need each other still. Pass this on
to all t he women who help make your life meaningful.
I just did. Short and very sweet:
There are more than twenty angels in this world.
Ten are peacefully sleeping on clouds. Nine are
playing. And one is reading her email at this
moment.

>

One Flaw In Women
Women have strengths that amaze men.
They bear hardships and they carry burdens,
but they hold happiness, love and joy.
They smile when they want to scream.
They sing when they want to cry.
They cry when they are happy
and laugh when they are nervous.
They fight for what they believe in.
They stand up to injustice.
They don't take "no" for an answer
when they believe there is a better solution.
They go without so their family can have.
They go to the doctor with a frightened friend.
They love unconditionally.
They cry when their children excel
and cheer when their friends get awards.
They are happy when they hear about
a birth or a wedding.
Their hearts break when a friend dies.
They grieve at the loss of a family member,
yet they are strong when they
think there is no strength left.
They know that a hug and a kiss
can heal a broken heart.
Women come in all shapes, sizes and colors.
They'll drive, fly, walk, run or e-mail you
to show how much they care about you.
The heart of a woman is what
makes the world keep turning.
They bring joy, hope and love.
They have compassion and ideas.
They give moral support to their
family and friends.
Women have vital things to say
and everything to give.
HOWEVER, IF THERE IS ONE FLAW IN WOMEN,
IT IS THAT THEY FORGET THEIR WORTH.
Please pass this along to all your
women friends and relatives to remind them just
how amazing they are.



Raymond Schwartz: "La Stranga Butiko"

LA DIVERSAJ AĜOJ DE L' HOMO
En supra ĉambro, lulo ... lulo ...
Anĝele dormas la etulo: Etaĝo.
Sed baldaŭ li el dorm' sin ŝiras Kaj pri la bela mondo miras: Miraĝo.
Jam ne plu side li tamburas, Sed tra la dom' esplore kuras: Kuraĝo.
Kun vundoj li (kaj sen rubandoj) Revenas el stratbubaj bandoj: Bandaĝo.
Kaj baldaŭ sekvas li kun ĝojo Knabinon ĉien sur la vojo: Vojaĝo.
Al ŝi li donas sian nomon: Por fondi kune novan domon: Domaĝo.
Li tiam estas tre utila Fortika viro, kvankam vila: Vilaĝo.
Kaj post rapida tempopaso Postrestas nur senviva maso: Masaĝo.

P. S. Ni ne apliku al Virino Ĉi tiun viv- kaj rimo-saĝon, Ĉar de l' komenco ĝis la fino Ŝi ĉiam havas saman aĝon: Avantaĝo

jeudi 4 mars 2010

CRIME / KRIMO

Il est Belge, il est bilingue néerlandais français. Il s’exprime à Bruxelles en français et il est critiqué pour cela. "Pourquoi ne parle-t-il pas l'anglais?" Aux yeux de certains, c'est un crime que de ne pas parler l'anglais.

LEMONDE.FR avec AFP 24.02.10 17h56 Mis à jour le 24.02.10 18h43

Le Belge Herman Van Rompuy, président du Conseil européen.
REUTERS/THIERRY ROGE
Le Belge Herman Van Rompuy, président du Conseil européen.
Le chef de file des europhobes britanniques, Nigel Farage, a créé le scandale mercredi au Parlement européen en insultant le président de l'UE, Herman Van Rompuy, à l'occasion de sa première apparition devant les eurodéputés, le comparant à "une serpillière".

"Je ne veux pas être impoli, mais vraiment, vous avez le charisme d'une serpillière humide et l'apparence d'un petit employé de banque", s'est écrié M. Farage, sous les huées de ses pairs, lors d'une session à Bruxelles. "Qui êtes-vous ? Je n'avais jamais entendu parler de vous, personne en Europe n'avait jamais entendu parler de vous", a-t-il poursuivi, ajoutant : "Vous venez de Belgique, qui est plutôt un non-pays."


Quelle grossièreté!

http://www.youtube.com/watch?v=R5r9fHdLXeM

Foto: Luc Van Braekel el Waregem, Belgio



Li estas belgo, dulingva (nederlanda franca). Li parolas en Bruselo en la franca. Pro tio oni kritikas lin. "Kial do li ne parolas la anglan?" Laù kelkaj uloj estas krimo ne paroli la anglan.

Pri Herman Van Rompuy, prezidanto de Eùropa Konsilio

En la ĵurnalo “Le Monde” la 24an de februaro 2010, oni povis legi la insultan tekston de Nigel Farage, brito, kiu ne ŝatas Eŭropan Union.

"Vi havas la karismon de humida lavtuko kaj la aspektoj de malaltnivela bankoficisto"
kaj pri Belgio li diris : "Eble tio fontas el la fakto ke vi venas el Belgio kiu estas ne-lando".


Kiom triviala tio estas!