"Kokakolanizado", koloniado fare de Coca Cola kaj ties devenlando.
Le nom du nouveau centre d’étude de l’EPFL me reste en travers de la gorge. A ma connaissance, cette respectable institution est située à Lausanne, ville de Suisse francophone. Mais le « tout à l’anglais » est à la mode, pour ne pas utiliser le mot « trend »…
La nomon de la nova lerncentro de la Federa Politeknika Altlernejo (EPFL) en Lausanne mi ne povas gluti. Laŭ mia scio tiu respektinda establo situas en Lausanne, kiu estas urbo en Romandio, franclingva Svislando. Sed la strategio « ĉio en la angla » estas moda ; mi ne uzis la vorton « trend »….
Voir une photo sur http://www.epfl.ch/
Vidu foton de tiu nova lerncentro sur tiu chi retejo.
Or il faut savoir qu’il y a des langues utilisées comme langues universelles : pour la musique classique, l’italien, pour le ballet classique, l’escrime, la Poste, le français ; pour le karate, l’aikido, le judo, le japonais ; pour l’informatique, l’aviation, les banques, l’anglais. Ces derniers champs d’activités sont très importants à notre époque. Ceci n’est pas une raison pour lécher les bottes des Etats-Unis d’Amérique. En effet, le gouvernement américain a pour objectif non caché que sa population se sente à la maison dans le monde entier. L’anglais n’est donc pas neutre. La diversité des langues et des cultures est tout aussi importante que la diversité des espèces dans la nature. Je dis OUI à cette diversité culturelle, je dis NON au rouleau compresseur de l’anglais.
Quels pneus achetez-vous ? En quelle dimension ? Avez-vous déjà acheté des pneus en centimètres ? Impossible ! Oui, impossible, car Firestone et Dunlop ont fait baisser les armes à Michelin et ont imposé les mesures américaines. Que diront les enseignants et les étudiants de l’EPFL quand la menace américaine sur le système métrique se fera concrète ?
Si vous lisez les ouvrages de Charles Durand « La nouvelle guerre contre l’intelligence » et « La mise en place des monopoles du savoir », vous découvrirez comment les Américains s’approprient les inventions des non Américains, encaissent les brevets et gagnent les Prix Nobel. Vous y verrez également que l’esprit humain est beaucoup moins créatif quand le chercheur doit travailler dans une langue qui n’est pas sa langue maternelle. Dans une conversation entre un chercheur de Lausanne et un chercheur américain, pendant que le premier cherche ses mots en anglais, le second cherche ses arguments. Le locuteur natif a toujours un coup d’avance ! Pendant que les Américains avancent en chimie ou en physique, les chercheurs francophones et les autres doivent bosser leur anglais. Situation inéquitable !! Une langue internationale ne peut pas être une langue nationale. Cherchez une langue neutre ! Vous trouverez l’espéranto. L’espéranto ou tard vous y viendrez !
Quand on parle de la langue, il y a toujours des aspects de pouvoir, de politique, et des aspects émotionnels. La question est délicate. Soyons prudents ! Réfléchissons avant d’agir !
Oni devas scii, ke ekzistas lingvoj, kiujn oni uzas kiel universalajn lingvojn. Por klasika muziko : la itala. Por klasika danco (baleto), por skermarto kaj la poŝto : la franca. Por karateo, aikido, judo : la japana. Por informatiko, aviadila trafiko, bankoj : la angla. Tiuj lastaj kampoj estas nuntempe tre gravaj. Sed oni ne devas pro tio « leki la botojn » de Usono. Estas fakto, ke la usona registaro intencas tute oficiale kaj malfermite, ke ĝia loĝantaro povu vivi same kiel hejme en la tuta mondo. Konsekvence la angla lingvo ne estas neŭtrala.
La lingva kaj kultura diverseco estas same grava kiel la specia diverseco en la naturo. Mi JESAS pri la kultura diverseco ; mi NEAS pri subpremo fare de la angla lingvo.
Kiujn pneŭojn vi aĉetas por via veturilo ? En kiu dimensio, unuo, ili estas ? Ĉu vi jam aĉetis pneŭojn mezuritajn en centimetroj ? Neeble ! Jes, neeble, ĉar Firestone kaj Dunlop obtenis de Michelin la rezignon pri centimetroj kaj la akcepton de usonaj unuoj. Kion diros la profesoroj kaj studentoj de EPFL en Lausanne, kiam la usona minaco kontraŭ la metra sistemo konkretiĝos ?
Si vi legas la verkojn de Charles Durand (en la franca) « La nouvelle guerre contre l’intelligence » kaj « La mise en place des monopoles du savoir », vi malkovros, kiel la usonaj sciencistoj alproprigas al si la inventaĵojn faritajn de ne-usonanoj, enkasigas la patentojn kaj gajnas la Nobel-premiojn. Vi ankaŭ ekscios, ke la homa menso ne same bone kreadas uzante lingvon, kiu ne estas la denaska. Dum interparolado inter fakulo el Romandio kaj fakulo el Usono, dum la unua serĉas siajn vortojn en la angla, la dua jam serĉas siajn argumentojn. La denaska parolanto ĉiam havas avantaĝon, estas je unu paŝo pli antaŭe. Dum la usonanoj esploras pri kemio aŭ fiziko, la ne-usonanoj devas klopodi lerni la anglan lingvon. Maljusta situacio ! Internacia lingvo ne povas esti nacia lingvo. Serĉu neŭtralan lingvon ! Vi trovos Esperanton ! Frue aŭ malfrue vi venos al ĝi !
Kiam oni parolas pri lingvo, ĉiam estas aspektoj, kiuj rilatas al povo, al politiko kaj al emocioj. Temas pri tikla kampo. Ni estu prudentaj ! Ni pripensu, antaŭ ol agi !
Autre instance anglophile: la COOP, grande entreprise suisse de vente au détail.
Alia anglaŝatanta establo: COOP, granda entrepreno svisa, kiu vendas ĉefe manĝaĵojn.
Avant, on lisait "infusion à la pêche" dans les trois langues officielles suisses, plus la marque COOP et le code-barres. En 2010, on lit "Peach", plus la marque COOP et le code-barres.
Antaùe oni legis "infuzo el persiko" en la tri oficialaj lingvoj de Svislando, kaj la markon kaj la strekokodon. En la jaro 2010 oni legas nur "Peach" kaj la markon COOP kaj la strekokodon.
Autre établissement anglophile: La POSTE, et POSTFINANCE
Alia anglaŝatanta establo: La POSTE kaj POSTFINANCE
Avant, on pouvait lire le nom dans les trois langues officielles suisses. Maintenant, on ne trouve plus que l'anglais "swiss post" et la place ne manque pas sur la carte!
Antaùe oni povis legi la nomon en la tri svisaj lingvoj. Nun nur la anglan "swiss post". Tamen loko estas sur la karto!
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire